Koronowski klasztor zostaje splądrowany [KALENDARIUM]

7 stycznia 1657 roku to kolejna czarna karta w historii Koronowa. Tego dnia doszło do ponownego splądrowania i obrabowania lokalnego klasztoru.

Koronowo cierpiało już podczas najazdów Szwedów na Prusy Królewskie w latach 1626-1629. Późniejsze wojny były jednak bardziej dotkliwsze. Od 1655 r. do 1656 miasto okupowane było przez wojska króla Szwecji Karola X Gustawa. Wtedy też dochodziło do kontrybucji, gwałtów i rabunków. Posunięto się nawet do zamordowania kilku mnichów. Klasztor uległ spaleniu podczas marszu wojsk feldmarszałka szwedzkiego Roberta Douglasa 6 września 1656 r.

Wspomnianego już 7 stycznia 1657 doszło do splądrowania prawdopodobnie nie tylko klasztoru ale też całego miasta. Dopiero pokój zawarty w Oliwie w 1660 roku zakończył wojnę. Skutki były jednak bardzo dramatyczne. W tych czasach zahamował się rozwój miasta, zniszczeniu uległa zabudowa i znacznie spadło zaludnienie. Od 1703 r. Koronowo musiał płacić kontrybucję na rzecz wojsk saskich, szwedzkich, rosyjskich i oddziałów polskich. Warto pamiętać, że także polskie chorągwie dopuszczały się na tych terenach do rabunków i gwałtów. Kiedy 21 kwietnia 1714 roku na żądanie opata Samuela Gnińskiego przeprowadzono wizję miasta, komisarze stwierdzili, że "miasteczko Koronowo żadnego w sobie nie ma obywatela".

Pomimo tych dramatycznych wydarzeń przetrwała instytucja wokół której miasto powstało, a mianowicie klasztor cystersów. W 1716 roku, gdy doszło do uspokojenia w kraju koronowski opat przystąpił do odbudowy miasta.

Zniszczenia zostały uwiecznione na obrazie z bazyliki w Koronowie, który rzekomo ma przedstawiać powitanie króla Jana III Sobieskiego. Sama wizyta władcy w miasteczku nad Brdą, to temat na osobną publikację. Pod sceną witania Jana III Sobieskiego jest także uwieczniony pożar konwentu, który nastąpił w czasie wojny polsko-szwedzkiej. Kolejne malowidło prezentuje odbudowę zdewastowanego kompleksu.

Źródła:

Atlas Historycznych Miast Polski, Tom II Kujawy, Zeszyt 2 Koronowo; oprac. Emanuel Okoń, Roman Czaja

Jarosław Dumanowski "Koronowo w czasach szlacheckiej Rzeczypospolitej" [w:] Dzieje Koronowa. Koronowo 2009

Ks. Artur Pukownik "Obrazy związane z opatem Ignacym Bernardem Gnińskim" [w:] Obraz i słowo. Łacińskie inskrypcje w pocysterskiej bazylice w Koronowie i kościele w Byszewie. Pelplin 2016