pixabay
Urlop opiekuńczy to kwestia, która została wskazana w kodeksie pracy. Jest to nieco odmienny rodzaj zwolnień od pracy, które obecnie przysługują w związku z opieką nad członkiem rodziny lub dzieckiem. Co warto wiedzieć o nowelizacji w tym zakresie? Kto skorzysta z urlopu opiekuńczego?
W 2023 roku w kodeksie pracy powstał nowy rozdział, w którym precyzyjnie opisano urlop opiekuńczy i zasady wnioskowania. Pracownik ma możliwość skorzystania z takiego rozwiązania w razie opieki osobistej lub wsparcia członka rodziny, który wymaga znacznej opieki lub znacznego wsparcia w związku z poważnymi względami medycznymi. Członkami rodziny mogą być matka, ojciec, małżonek, syn lub córka. Poza tym opiekę sprawować można nad inną osobą mieszkającą w gospodarstwie domowym (np. partner życiowy). Do dyspozycji mamy 5 dni urlopy opiekuńczego w ciągu roku. Ten limit nie przysługuje proporcjonalnie do okresu zatrudnienia i nie przechodzi na kolejne lata. Skorzystamy z niego w całości ciągiem lub w pojedynczych dniach! Więcej informacji na ten temat znajdziemy w serwisie Poradnik Pracownika.
Faktem jest, że przepisy wskazują na sposób wnioskowania o taki urlop i dane, jakie należy zawrzeć we wniosku. Aby skorzystać z urlopu opiekuńczego, trzeba przekazać pracodawcy wniosek z co najmniej jednodniowym wyprzedzeniem, w formie elektronicznej lub papierowej. Jakie dane musimy wskazać we wniosku o urlop opiekuńczy? Najważniejsze informacje to:
Zawarcie tych danych we wniosku jest niezwykle istotne i pozwala uzyskać zgodę na skorzystanie z urlopu opiekuńczego. W przeciwnym razie pracodawca może odmówić udzielenia dni wolnych pracownikowi. Trzeba wiedzieć, że we wniosku nie wskazujemy dokładnych danych o stanie zdrowia osoby, nad którą będziemy sprawować opiekę. Obowiązkiem jest jedynie wpisanie przyczyny wskazującej na konieczność sprawowania osobistej opieki. Nie trzeba także przekazywać zaświadczenia od lekarza. To oznacza, że pracodawca nie może sprawdzić, czy informacje zawarte we wniosku faktycznie istnieją.
Szerokie grono osób zastanawia się nad tym, czy urlop opiekuńczy jest płatny. Podczas takiej nieobecności nie zachowujemy prawa do wynagrodzenia, jednak czas korzystania z tego urlopu jest wliczany do okresu, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Konieczne jest zatem zmniejszenie pensji proporcjonalnie w tym miesiącu, w którym pracownik skorzysta z uprawnienia. Zastosowane jest tutaj rozporządzenie o sposobie ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy i wynagrodzenia będącego podstawą obliczania odpraw, odszkodowań, czy też dodatków wyrównawczych, zgodnie z przepisami prawnymi. Te przepisy wskazują, że wynagrodzenie za czas przepracowany ustalamy następująco:
W kodeksie pracy wskazano ochronę zatrudnienia pracownika korzystającego z takich uprawnień. W tym okresie pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę z pracownikiem! Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zachodzą przesłanki do zakończenia stosunku pracy w trybie natychmiastowym, z winy osoby zatrudnionej. Po zakończeniu dni wolnych pracodawca musi dopuścić pracownika do pracy na tym samym stanowisku.
Podsumowując, warto zauważyć, że dodatkowe zwolnienie od pracy w związku z opieką nad bliskimi osobami pozwala zadbać o członków rodziny wtedy, gdy borykają się oni ze znacznymi problemami zdrowotnymi. Urlop opiekuńczy jest jednak limitowany, a za ten czas nie mamy prawa do wynagrodzenia.
